Οι πόλεις πλέον γίνονται «έξυπνες» με γρήγορους ρυθμούς και ο αντίκτυπος στη ζωή των ανθρώπων μπορεί να είναι τεράστιος. Οι έξυπνες κάμερες κυκλοφορίας της Σιγκαπούρης περιορίζουν την κυκλοφορία ανάλογα με τη ροή και διευκολύνουν τις μετακινήσεις χιλιάδων επιβατών κάθε μέρα. Στο Κάουνας της Λιθουανίας, το κόστος στάθμευσης αφαιρείται αυτόματα από τους τραπεζικούς λογαριασμούς των οδηγών όταν σταθμεύουν τα αυτοκίνητά τους. Σε πολλές πόλεις, ο χρόνος έλευσης των δημόσιων λεωφορείων ανακοινώνεται σε κάθε στάση με σχεδόν απόλυτη ακρίβεια. Και δωρεάν WiFi είναι πλέον προσβάσιμο σε ολόκληρες πόλεις, συμπεριλαμβανομένων του Μπουένος Άιρες στην Αργεντινής και της Ραμάλα στην Παλαιστίνη.
Σήμερα, η βελτίωση των αστικών υπηρεσιών μέσω του ψηφιακού μετασχηματισμού είναι μια τεράστια βιομηχανία. Όμως, η ιδέα μιας «έξυπνης πόλης» περιλαμβάνει περισσότερα από την έξυπνη εφαρμογή της τεχνολογίας στις αστικές περιοχές.
Αντιθέτως, αυτή η τεχνολογία πρέπει επίσης να συμβάλει στο να καταστούν οι πόλεις πιο βιώσιμες και να βελτιωθεί η ποιότητα ζωής των ανθρώπων που ζουν εκεί.
Για το λόγο αυτό, μια ομάδα ερευνητών από το IMD στην Ελβετία και το SUTD στη Σιγκαπούρη συνέταξαν το Smart City Index. Για πρώτη φορά, οι επιστήμονες προσπάθησαν να αξιολογήσουν τις αντιλήψεις των ανθρώπων για την τεχνολογία – σε αντίθεση με την ποιότητα της ίδιας της τεχνολογίας – ως τρόπο χαρακτηρισμού της «έξυπνης» πόλης. Πραγματοποίησαν, λοιπόν, μια μαζική έρευνα μεταξύ πολιτών 102 πόλεων, για να εκτιμήσουν πόσο θετικά είδαν την τεχνολογία που τους είχε διατεθεί.
Προβλήματα αντίληψης
Το Παρίσι είναι ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα μιας πόλης ξεκίνησε ένα φιλόδοξο έργο για τον επανασχεδιασμό του αστικού τοπίου της. Η πρωτοβουλία – που ονομάζεται Reinventer Paris – ξεκίνησε με τη λήψη προτάσεων από πολίτες σχετικά με τον τρόπο χρήσης και ανακαίνισης εγκαταλελειμμένων και αχρησιμοποίητων κτιρίων. Ταυτόχρονα, το πρόγραμμα δημόσιας χρήσης ποδηλάτων velib εισήγαγε περίπου 14.000 ποδήλατα σε όλη την πόλη, με στόχο τον περιορισμό της κυκλοφοριακής της συμφόρησης και τη μείωση της ρύπανσης.
Πέντε χρόνια μετά την εφαρμογή του, όμως, οι πολίτες εξακολουθούν να μην αντιλαμβάνονται τα οφέλη. Το Smart City Index κατατάσσει το Παρίσι 51ο στις 102 πόλεις του κόσμου, όσον αφορά την ικανότητα της τεχνολογίας της πόλης να βελτιώσει τις ζωές των κατοίκων.
Η γενική εικόνα
Μόνο στο βαθμό που οι ψηφιακές τεχνολογίες προσφέρουν σημαντικές διαφορές στη ζωή των ανθρώπων, μπορούν οι πόλεις να γίνουν αποτελεσματικά έξυπνες. Η κατάταξη των ερευνητών τοποθετεί τη Σιγκαπούρη, τη Ζυρίχη, το Όσλο, τη Γενεύη και την Κοπεγχάγη στις πέντε πρώτες θέσεις, ενώ στις τελευταίες θέσεις βρίσκονται πόλεις αναπτυσσόμενων οικονομιών, όπως η Μπογκοτά, το Κάιρο, το Ναϊρόμπι, το Ραμπάτ και το Λάγος. Εντυπωσιακό ήταν το γεγονός ότι πόλεις διάσημες παγκοσμίως για την υιοθέτηση των νέων τεχνολογιών δεν κατάφεραν να φτάσουν στην κορυφή της κατάταξης.
Οι πιο επιτυχημένες έξυπνες πόλεις του κόσμου δεν υιοθετούν απλά τις νέες τεχνολογίες, αλλά τις χρησιμοποιούν προς όφελος των πολιτών
Μικρότερες, άρα και εξυπνότερες
Οι έξυπνες πόλεις έχουν νόημα μόνο όταν η τεχνολογία ικανοποιεί τις ανάγκες των πολιτών. Ένα πρόγραμμα κοινής χρήσης ποδηλάτων θα φανεί χρήσιμο μόνο εάν η υποδομή της πόλης διευκολύνει την ποδηλασία.
Ταυτόχρονα, οι άνθρωποι αναγνωρίζουν πότε η τεχνολογία λύνει ένα πρόβλημα, επειδή η ζωή τους βελτιώνεται.
Σε μια εκτενή μελέτη 16 πόλεων διαπιστώθηκε ότι η Medellin έχει γίνει μια πολύ επιτυχημένη έξυπνη πόλη, επειδή η τεχνολογία στοχεύει το κύριο πρόβλημα των πολιτών – την ασφάλεια.
Διαπιστώθηκε επίσης ότι οι περισσότερες πόλεις στην κορυφή της κατάταξης είναι μεσαίου μεγέθους, μεταξύ των οποίων το Σαν Φρανσίσκο (κατατάσσεται στη θέση 12 με πληθυσμό 884.000) και το Μπιλμπάο (ένατο, με πληθυσμό 350.000). Αρκετά μακριά από την κορυφή βρέθηκαν πόλεις όπως το Λος Άντζελες (35ο, πληθυσμός 4 εκ.) και η Βαρκελώνη (48η, πληθυσμός 5,5 εκ.).
Υπάρχουν 29 πόλεις στον κόσμο με πληθυσμό άνω των 10 εκατομμυρίων και αναμένεται να αυξηθούν σε 43 έως το 2030. Οι διαφορές μεταξύ των πόλεων – ακόμη και εκείνων που βρίσκονται στην ίδια χώρα – θα συνεχίσουν να αυξάνονται, όσο οι ηγέτες αναζητούν ψηφιακές λύσεις σε αστικά προβλήματα. Το πραγματικό τεστ, όμως, θα είναι το αν οι πολίτες θα αποκομίζουν και θα αισθάνονται αυτά τα οφέλη.
